Yarı Otomatik Ve Tam Otomatik Vites Arasındaki Fark Nedir?
Günümüzde üretilen otomobillerin bir çoğu otomatik vitesli olarak üretilir. Kullanıcı sadece vites koluna bakarak aracın manuel veya otomatik olduğunu düşünür. Ama otomatik vitesli araçlarda yarı otomatik ve tam otomatik olarak ikiye ayrılır.
Her ne kadar araç sahipleri aradaki farkı anlamasa da iki şanzıman tipinde büyük farklar vardır. Yarı otomatik vitesli araçların şanzımanları, manuel şanzımanlarla aynıdır. Tek fark debriyaja sizin yerinize bir robot basar. Tam otomatik vitesli araçlarda ise debriyaj sistemi bulunmaz. Tork konvertörü denilen bir parça vites dişlilerinin oranını belirler. Aslında yarı otomatik vitesli araçlarda da tork konvertörü vardır.
Yarı Otomatik Vitesli Araçlar
Yarı otomatik vitesli şanzımanlarında F1 sistemi, çift kavramalı ve tek kavramalı çeşitleri bulunmaktadır.
F1 Şanzımanlar : Çok fazla vites sayısı bulunur. Kullanım amacı daha sportif amaçlıdır. Direksiyonun arka tarafından vites artırma ve eksiltme kulakçıkları vardır.
Çift kavramalı yarı otomatik şanzıman : Aracınızla yolculuk ederken örneğin vites değiştirme kolu 2 vitesteyken, diğer kol vites değiştirmek için 3. vites dişlisine gider.Böylelikle vites geçişleri sessiz ve sarsıntısız olur. DGS, EDC, Powershift bu şanzıman tipine örnektir.
Tek kavramalı yarı otomatik şanzıman : Vites dişlileri arasında bir tek kol vardır. Vites geçişleri daha gürültülü ve sarsıntılı olur. Ayrıca vites geçişleri arasında uzun zaman vardır. Özellikle ucuz otomatik araçlarda kullanılır. Opel Easytronik, Dacia Easy-R, Fiat Duologic şanzıman tipleri en iyi örneklerdir.
Tam Otomatik Vitesli Şanzımanlar
Manuel ve yarı otomatik şanzımanlı araçlarda baskı balata bulunur. Manuellerde siz debriyaja bastığınızda, yarı otomatiklerde ise sizin yerinize bir robot debriyaja bastığında araç boşa alınabilir. Ancak tam otomatik şanzımanlı araçlarda bu mümkün değildir. Vites geçişlerini tork konvertörü denilen bir parça yerine getirir. Tam otomatik şanzımanlar, yarı otomatiklere göre daha az güç üretir. Çünkü motordan alınan gücün bir kısmı tork konvertörü tarafından emilir. Vites geçişleri şanzıman içerisinde bulunan bir sensör tarafından tespit edilir. Araç hızlandıkça veya zorlandıkça sensörler şanzımana binen yükü tespit eder. Tespit sonrası uygun dişliye otomatik olarak geçirilir.
Tam ve Yarı Otomatik Arasındaki Farklar Nedir
Yarı Otomatik | Tam Otomatik |
Vites geçişleri hissedilir | Vites geçişleri daha az sanrsıntılıdır |
Daha çok güçlüdür | Gücün bir kısmı konvertör emer |
Yakıt sarfiyatı fazladır | Daha az yakıt tüketir |
Yokuşlarda geri kaçırabilir | Yokuşlarda geri kaçırma yapmaz |
Tamir maliyeti çok yüksektir | Daha uygun fiyatlara tamir edilebilir |
Manuel kullanım olanağı sağlar | İstenilen viteste kullanılamaz |
Arıza çıkarma riski fazladır | Kolay kolay arıza yapmaz |
Kullanım ömrü daha kısadır | Kullanım ömrü araba ile aynıdır |