Rölanti Kontrol Valfi (IAC) Nedir, Arıza Belirtileri
Enjeksiyonlu yakıt sistemine sahip olan otomobillerin hepsinde Rölanti Kontrol Valfi adında küçük ama işlevi büyük bir parça bulunmaktadır.
Arabaların motorlarında birbiriyle uyum halinde çalışan yüzlerce parça bulunmaktadır. Aracımızın motoru çalışmak için yakıt kadar havaya da ihtiyaç duyar. Motora giren hava ise gaz kelebeğinden geçer. Ayağınızı gaza bastığınız anda kapalı olan gaz kelebeği, sizin basmanız oranında açılır ve motora hava çekilir. Ancak araç rölantide çalışırken gaz kelebeği kapalı durumdadır. Peki ya rölantide çalışırken arabanın motoruna hava nasıl girer.
Rölanti Kontrol Valfi Ne İşe Yarar
Aracınızı çalıştırdınız ve ayağınızı gaza basmadan bekliyorunuz. Araba 700 ile 900 devir/dakika aralığında çalışacaktır. Hiç gaz vermeden çalışan bu duruma “Rölanti” adı verilir. Ancak arabanın motorunun çalışabilmesi için hava ve yakıta ihtiyacı vardır. İşte arabanın rölanti pozisyonunda düzgün bir şekilde çalışması için gereken havayı sağlayan parçaya “Rölanti Kontrol Valfi (IAC)” adı verilir.
Rölanti kontrol valfinin diğer bir görevi ise klima kompresörünün motora verdiği yükü dengeleyen bir parça olmasıdır. Aracınız rölanti durumundayken, klima çalışırsa normal şartlarda motora fazladan yük biner ve motor stop ederdi. Ancak aracın kliması açıksa, bilgisayar tarafından rölanti kontrol valfine daha fazla hava göndermesi için komut gönderilir. Klima açıkken rölantinin yükselmesinin sebebi budur.
Rölanti Kontrol Valfi Çalışma Presibi çok basittir. Arkasındaki sensör vasıtasıyla aracın ECU’sundan aldığı komutlarla ucundaki pistonu iter veya çeker. Böylelikle motora giren havanın debisi ayarlanmış olur.
Rölanti Kontrol Valfi Arızası Belirtileri
Rölanti kontrol valfi, sıcak bir ortamda çalıştığı için zamanla işlevini yitirir ve arıza yapar. Özellikle valfin önünde yer alan ve ileri geri hareket eden piston açık veya kapalı konumda sıkışabilir. Açık durumdayken sıkıştığında aracınız rölantide stop eder. Kapalı durumda sıkıştığı zaman ise aracınızın rölanti devri yüksek olur. Ancak rölanti kontrol valfi arızasının bir kaç belirtisi vardır.
- Aracınız rölantideyken, devir saatinin yukarı aşağıya hareket edebilir. Buna rölanti dalgalanması adı verilir.
- Rölanti kontrol valfinin arkasında bir sensör vardır. Eğer valfi arıza yaparsa, bu sensör vasıtasıyla arıza olduğu aracın bilgisayarına bildirilir. Aracın ECU’su da size bir arıza olduğunu bildirmek için gösterge panelinde motor arıza lambasını yakar.
- Rölanti kontrol valfinin pistonu eğer açık şekilde kalırsa, motora hava girişi olamaz. Bu durumda aracınız rölantide kalmaz ve stop eder.
- Siz gaza bastığınız anda gaz kelebeği açılır ve rölanti kontrol valfi hava kanalı kapatır. Ancak açık durumda kalırsa motora hem gaz kelebeğinden hem de rölanti kontrl valfinden hava girişi olur. Bu durumda aracınız hem fazla yakacaktır. Hem de motor yüksek devirde çalışacaktır.
Rölanti Kontrol Valfi Onarım ve Tamir Aşamaları
Aracınızda yukarıda ki arızalarda birisi varsa, mutlaka bir OBD-II cihazına bağlayın. Bilgisayarda Rölanti Kontrol Valfi diyagnostik kodlarından birisi çıkacaktır. Ustanız valfi yerinden sökerek kirlenmeye bağlı arıza ise temizleyerek çalışmasını sağlayabilir. Ancak rölanti kontrol valfinin kendisi arızalı ise tamir edilmesi mümkün değildir. Bu sebeple değiştirilmesi gerekmektedir.
Rölanti kontrol valfinin diğer isimleri Rölanti ayarlayıcısı veya By-pass ventili olarak geçmektedir. Bu terimleri öğrenmeniz aracınız için parça ararken size yardımcı olacaktır. Ford focus, Opel Astra, Honda Civic, Toyota Corolla, Volkswagen Golf, Jetta, Renault Megane, Fluence, Clio gibi orta sınıf araçların Rölanti kontrol valfleri 200 ile 350 lira arasında değişen bir fiyata satılmaktadır. Ancak daha lüks olan Volkswagen Passat, Ford Mondeo, Mercedes, BMW, Audi gibi markaların rölanti ayarlayıcısı 700 lira fiyatlara kadar çıkabilmektedir.
