Akdeniz bölgelerinde yetişen nane türü bir bitki olan melisa bitkisinin beyaz çiçekleri vardır. Halk arasında oğul otu, limon otu, bal bitkisi, nane balsamı, mavi balsam ve tatlı balsam olarak da bilinmektedir. Geçmişten günümüze kadar birçok alanda şifa olan melisa çiçeği halen daha kullanılmaktadır. İsmini, Yunanca arı kelimesinden almaktadır. Avrupa alanında Orta Çağ döneminde ün kazanmış olan bu bitki, Roma, Yunan topraklarında, Avusturya’da ve İngiltere’de geçmiş zamanlarda bitkisel ilaç olarak sıkça kullanılmıştır.
İnce yapraklı ve yumuşak tüylü beyaz çiçekli bir bitki olan melisa çiçeği bitkisi, limon kokuludur ve insan vücudunda sakinleştirici ve rahatlatıcı etkisi vardır. Genellikle çay olarak tüketilen bu bitki günümüzde kapsül, krem ve yağ olarak da bulunmaktadır. Melisa yağı genellikle melisa bitkisinin çiçeklerinden, yapraklarından ve saplarından su buharı damıtımı ile elde edilmektedir. Gripten böcek ısırıklarına karşı, birçok alanda tedavi edici özelliklere sahip olan melisa çiçeği, doğal şifa kaynağıdır.
- Sitral
- Stranellal
- Linalol
- Pinemi
- Flavon
- Reçine
- Ortalama %60 oranında aldehit
- %10 oranında monoterpenol
- %10 civarında citronellal bulunur.
Melisa bitkisi 4 m yüksekliğe kadar büyüyen, yaprak dökmeyen, odunsu bir çalı olarak bilinmektedir. Yapraklar basit, dar mızrak şeklinde, 6-20 cm uzunluğunda, pürüzsüz ve parlaktır. Çiçekleri ise yeşilimsi beyaz renkte bulunmaktadır. Geceleri güçlü, tatlı bir parfüm yayan bu bitkinin birçok farklı çeşidi bulunmaktadır.
Bu bitki subtropikal bölgelerde süs bitkisi olarak yetiştirilir. Nötr pH’ı 6.6 ila 7.5 arasına olan bölgelerde yetişebilen melisa, nemli topraklarda büyümeyi tercih eder. Yaz aylarının başında küçük beyaz çiçekler açmaya başlamaktadır. Fakat yapraklarının bitki çiçek açmadan toplanması gerekmektedir. Tohumu ile yetiştirmek çok zor ve çok yavaş gerçekleştiğinden dolayı, bölünerek ya da gövde çelikleri alınarak çoğaltılmaktadır.
Genellikle uykusuzluk sorunu için, yoğun stresli ve sıkıntılı bir gündelik yaşamı olan kişiler tarafından kullanılmaktadır. Huzursuzluğu ve hazımsızlığı giderirken, aynı zamanda tansiyonu da dengelemektedir. Melisa yağı, şeker içermediği için özelikle şeker hastalarının işine çok yaramaktadır. Stresle baş etmek ve kaygıyı azaltmaya yardım eder. Bu bitki yabani olarak Avrupa ve Akdeniz kıyılarındaki ülkelerde sıkça yetişmektedir ve limona benzeyen aromatik ve hafif bir kokuya sahiptir. Ülkemizde ise Marmara, Ege ve Akdeniz bölgelerinde sıkça yetiştirilmektedir.
Melisa Yağının Vücuda Faydaları
1. Kanser oluşumunu önlemeye yardım eder
Yapılan kanser araştırmalarında kullanılan melisa yağının, beyin kanseri hücreleriyle etkileşime girdiği kanıtlanmıştır. Ayrıca bu yağ antienflamatuar özellikleri sayesinde kanserin ortaya çıkmasını önlemeye de yardımcı olmaktadır.
2. Şeker hastalığını kontrol altında tutar
Özellikle Tip 2 diyabet hastalığında, Melisa yağı, küçük miktarlarda kullanıldığında anti diyabetik faydası olduğu kanıtlanmıştır. Uzun süreli kullanımda şeker hastalığının oluşturabileceği komplikasyonlara karşı koruma sağlamaya yardım eder.
3. Sindirim sistemine yardımcı olur
Önemli derecede kimyasal özelliklere sahip olan bu yağ, karın kaslarını yatıştırırken, mideden ve bağırsaktan gazların dışarı çıkmasına yardım eder. Safra ve mide sularının uygun şekilde akışını sağlamaya yardımcı olur, hazmı iyileştirir. Melisa yağı, karın bölgesine lokal olarak uygulanabilmektedir. Kolik, dizanteri, spazm, dispepsi ve kusma gibi sorunlara da yardım eden bu yağ sindirim sistemi üzerinde uyarıcı bir etkiye sahiptir, aynı zamanda mide yaralarını, çiziklerini de iyileştirmeye yardım eder.
4. Beyin sağlığını korurken, konsantrasyonu arttırır
Aromatik özellikleri olan melisa yağının, demans ve alzheimer gibi nörolojik sorunlara iyi gelmektedir. Stresi azaltır ve uyarılmış bir beyni sakinleştirmeye yardımcı olur. Egzersizlerden sonra kullanıldığında beyin hücrelerine verilen hasarı yavaşlatmaya yardımcı olmaktadır. vücuda rahatlama hissi verdiğinden farklı ruh hali bozukluklarının tedavisinde de kullanılabilmektedir. Zihinsel uyanıklığı arttırmak ve konsantrasyonu sağlamak için de sıkça kullanılan bir yağdır.
5. Enfeksiyonlarla mücadele eder
Yüksek oranda antibakteriyel özelliklere sahip bu yağ enfeksiyona sebep olan zararlı bakterileri yok etmeye yardım eder. Boğaz ve solunum yolu veya mide enfeksiyonlarına karşı savaşır, uçuk gibi bazı viral enfeksiyonlara karşı da faydalı olduğu bilinmektedir. Antibakteriyel ve antienflamatuar özellikleri sayesinde, iltihap ve enfeksiyonlar ile mücadele eder, tekrar oluşmalarını engeller.
6. Adet öncesi ağrıları azaltır
İçeriğinde bulunan bileşenler sayesinde menstrüel akışla ilgili semptomların azalmasına yardım eder. Özellikle adet döneminde yaşanan yorgunluk ve ruh hali bozukluklarını anında düzeltir. Ayrıca menopoz sırasında yaşanan rahatsızlıkları engellemeye yardım eder.
7. Vertigoyu tedavi etmeye yardım eder
Vertigo gibi şikayetleri tedavi etmek için de kullanılabilen melisa yağı, mide bulantısını tedavi ederek, vertigo sorununa yardımcı olur. Baş dönmesi belirtilerini de büyük oranda azaltmaktadır.
8. Anti Spasmodik özellikler sunar
Melisa yağı vücutta meydana gelebilecek çeşitli spazmları geçirmek için kullanılabilir. Kasların gevşemesine yardımcı olduğu için sakinleştirici etkisi vardır, bir çeşit kas gevşetici olarak da kullanılabilir.
9. Doğal bir antidepresandır
Güçlü bir antidepresan özelliği olan bu yağ, depresyon ve diğer ruh hali bozukluklarını tedavi etmeye yardım eder. Özellikle duygu durum bozuklukları olan insanlar tarafından kullanılabilir.
10. Uykusuzluğu giderir
Sakinleştirici ve rahatlatıcı özellikleri bulunduğu için uyku bozukluğu yaşayan kişilere oldukça yardımcı olur.
11. Doğal bir ağrı kesicidir
Antienflamatuar özelliklerinden veya yağın rahatlatıcı etkisinden dolayı, farklı ağrı türlerine de iyi gelmektedir. Eklem ağrılarını hafifletir.
12. Bağışıklık sistemini güçlendirir
Bağışıklık sistemini güçlendiren bu yağ, vücudu farklı virüs ve hastalıklardan korumaya yardımcı olur.
13. Doğa böcek ilacı olarak kullanılabilir
Birçok bitkisel yağın böcek kovucu etkileri bulunmaktadır. Melisa yağı da, sivrisinek, kene ve diğer zararlılara karşı etkili olan bileşenlere sahiptir, ayrıca sentetik alternatiflerden çok daha etkilidir. Plastik bir püskürtücü içerisine damlatarak etrafa yayabilir veya vücudunuza sulandırarak güvenle sürebilirsiniz.
14. Yüksek kan basıncı ile mücadele eder
Hipotansif, antihiperlipidemik, antiaritmik, nörokoruyucu ve hepatokoruyucu etkileri nedeniyle yapılan araştırmalar sonucunda kan basıncını düşürme yeteneğine sahip olduğu bulunmuştur. Kalbin yaralara karşı dayanıklılığını arttırmaktadır.
Melisa Yağının Cilde Faydaları
1. Yaraları iyileştirmeye yardım eder
İltihap, ateşe, ağrıya, şişmeye ve kızarıklığa neden olan tüm bakteri ve mikropları vücuttan uzaklaştırırken, iltihapları önler. Citral, citronellal ve trans-caryophyllene içerikleri nedeniyle melisa yağı enfeksiyonları engeller. Kan dolaşımını arttırdığı için yaraların daha hızlı iyileşmesine yardım eder.
2. Akne ve sivilceleri yok etmeye yardımcı olur
Antibakteriyel ve antienflamatuar özellikleri sayesinde akne ve sivilceye neden olan bakterileri yok ederek tekrar oluşmalarını engeller. Ayrıca ciltteki sebum dengesini korumaya yardım eder.
3. Cilt lekelerini yok eder
Özellikle yaşın ilerlemesiyle meydana gelen cilt lekelerinin önüne geçerken, koyu cilt lekelerinin rengini açmaya yardımcı olur. Ayrıca önceden oluşmuş olan sivilce ve güneş lekelerinin giderilmesine yardım eder.
4. Kırışıklıkların giderilmesine yardımcı olur
Antioksidan özelliği olduğu için cilt hücrelerinin yenilenmesini ve onarılmasını sağlamaya çalışır. Ciltte oluşan zararlı radikallerle savaşırken, oluşan kırışıklıkları engellemeye yardımcı olur.
5. Cilt için iyi bir temizleyicidir
Cildi ölü hücrelerden temizleyerek gözeneklerin genişlemesini sağlarken, derinlemesine temizler ve ferahlık hissi verir. Özellikle makyaj temizleme sularının içerisine kullanılabilir.
6. Çeşitli cilt hastalıklarının tedavisinde kullanılır
Antibakteriyel ve antimantar özellikleri sayesinde egzama gibi cilt hastalıklarının tedavisinde kullanılır. Aynı zamanda bakteri ve mantarlardan kaynaklanan cilt problemlerini ortadan kaldırmaya yardım eder.
7. Terlemeyi kontrol ederken, ciltten toksinlerin atılmasına yardım eder
Terlemenin tedavisinde kullanılan melisa yağı, koltuk altına ya da terleyen bölgelere kullanılabilir. Vücutta meydana gelen kokuları doğal yollardan geçirir. Terletici bileşenleri olduğundan, toksinleri uzaklaştırmaya ve deri gözeneklerini temizlemeye yardımcı olur. Vücuttan nitrojen gibi zararlı gazların uzaklaşmasını sağlar. Cildin nefes almasına yardım eder.
Melisa Yağının Saça Faydaları
1. Saç derisini nemlendirir
İçeriğinde bulunan bileşenleri sayesinde diğer taşıyıcı yağlar ile de karıştırıldığında nemlendirici etkiye sahip olan melisa yağı, yıpranmış ve cansız görünen güçsüz saçları onararak, eski parlaklığına ve canlılığına kavuşmasına yardım eder. Saçlara kökten uca nem verirken saç gelişimini destekler.
2. Kepek ve saç derisi iltihabı gibi problemler ile savaşır
Saç derisine uygulandığında kan dolaşımını artmasına yardım eder. Saç diplerine etki ederek, kepek problemini ortadan kaldırır, antibakteriyel ve antienflamatuar özellikleri sayesinde saç derisinde meydana gelebilecek olan iltihapları engellemeye yardımcı olur. Ayrıca saç dökülmesi ve kellik problemlerinin de üstesinden gelmektedir.
3. Koparak dökülmeleri azaltır
Kırılma ve kopmaları engellemeye yardımcı olurken saçlardaki kuruluğa da çare olan melisa yağı, cansız ve yıpranmış saçların iyileşmesini sağlar. Saçlardaki pul pul dökülmeleri tedavi eder.
4. Saçların uzamasına yardımcı olur
İçeriğindeki bileşenler sayesinde saç derisinde kan dolaşımını arttırdığı için saç diplerini ve saç foliküllerini uyararak saçın uzamasına yardımcı olur, saçın gelişimini destekler.
Melisa Yağının Yan Etkileri
Gereğinden fazla tüketildiğinde çeşitli yan etkileri de ortaya çıkabilir. Bu yan etkiler görüldüğü takdirde mutlaka doktora başvurulmalıdır. Ayrıca ilaç kullanan kişiler doktora danışmadan kesinlikle kullanmamalıdır. Eğer hassas bir cilde sahipseniz kullanmadan önce mutlaka vücudunuzun ufak bir bölümünde alerji testi yapmayı ihmal etmemelisiniz.
- Cilde fazla sürüldüğünde tahriş, kızarıklık ve kurdeşene neden olabilir
- Fazla tüketilmesi mide sorunlarına neden olabilir
- Uyku getirici etkisi olduğundan dikkatli kullanılmalıdır
- Çocuk ve bebeklere kesinlikle kullanılmamalıdır
- Hamilelerin ve emziren annelerin kullanmadan önce doktora danışması gerekmektedir
- Göz tansiyonu (glakom) hastalığı durumunda kullanılmamalıdır
