Otomobilllerin Tüm Parçaları Ve Görevleri Nedir
Araçta (Otomobilde) Bulunan Tüm Parçalar ve Görevleri Nedir?
- Motorlu araçlar, bir oldukca parçanın ve sistemin bir araya gelmiş olarak oluşturdukları makinalardır. Bir otomobilde onlarca kısım ve yüzlerce parça bulunur. Mekanik, elektronik ve bilgisayar sistemlerinin beraber vazife almasıyla bir otomobil iş yapmaktadır.
MOTOR
- Yakıtın silindirler içinde yanmasıyla oluşan ısı enerjisinden mekanik enerjinin (hareket enerjisi) üretildiği kısımdır. Motorda; yakıt-enjeksiyon sistemi, hava emiş sistemi, egzoz emisyon sistemi, ateşleme sistemi (benzinli motorlarda), marş sistemi, şarj sistemi, yağlama sistemi, soğutma sistemi, supap sistemi, sensörler, erkek oyuncular (aktivatörler) ve elektronik denetim ünitesi (motor kontrolünitesi) şeklinde sistemler bulunur.
ARAÇ TAHRİK SİSTEMLERİ-GÜÇ AKTARMA ORGANLARI
Kavrama (Debriyaj) Sisteminin Görevleri
- Motorda üretilen dönüş hareketini, şanzımana (vites kutusuna) ileten yada aktarımı kesen sistemdir. Vites geçişlerinde motordan şanzımana hareket aktarımını keser. Aracın kalkışı esnasında motor hareketini şanzımana kademeli yavaş yavaş sarsıntısız verir.
- Mekanik (kuru) kavrama (klasik baskı-balata), Hidrolik kavrama (tork konvertörü), Oldukça diskli çift kavrama (DSG), Çift kavrama diskli kuru kavrama (DSG-Powershift), en yaygın kullanılan kavrama (debriyaj) sistemi türleridir.
Şanzıman’ın (Vites Kutusu) Görevleri
- Motor volanından kavrama sistemine geçen dönüş hareketi, şanzıman ile diferansiyele iletilir. Vites kutusu, motorun gelen dönüş hareketinin hızını ve torkunu değiştirir. Böylece motor devri kademelendirilmiş olur ve sürücünün yol ve yük şartlarına bakılırsa talep etmiş olduğu hız yada tork (çekiş gücü) sağlanmış olur. Ek olarak şanzıman boşta emek verme (boş vites) ve geri sürüş (geri vites) imkanı sağlar. Manuel (düz) şanzıman, yarı otomatik (DSG – EDC- DCT) şanzıman yada tam otomatik şanzıman çeşitleri otomobillerde kullanılmaktadır.
- Dört çeker araçlarda, vites kutusuyla şaft mili içinde bir dağıtıcı dişli kutusu bulunur, şanzıman çıkış hareketi ön akslara da iletilir (ön akslarda da diferansiyel vardır), böylece araçta 4 tekerden çekiş sağlanır.
Diferansiyel’in Görevleri
- Diferansiyel, arkadan itişli araçlarda arka dingilde tam ortada bulunur. Önden çekişli araçlardaysa, vites kutusu ve diferansiyel bir arada tek bir gövdede, motorun derhal arkasında bulunur. Diferansiyelin görevi, şanzımandan (yada şafttan) almış olduğu dönüş hareketini, hızı azaltıp, torku yükselterek tekerleklere iletmektir. Ek olarak diferansiyel, iki tahrik tekerleğinin faklı hızlarda (virajlarda-dönüşlerde) dönmesini sağlar. Bunu istavroz dişlileri yardımıyla yapar. Lüks yada arazi araçlarında, kilitlenebilir diferansiyel kullanılmaktadır, böylece düşük hızlarda her iki tekerleği bir birine kilitleyerek aynı hızda dönmesini ve patinajdan kurtulmasını sağlar.
Aks’ın Görevleri
- Diferansiyelden almış olduğu dönüş hareketini, tekerleğe ileten çelik mildir. Önden çekişli araçlarda kullanılan akslarda iki tane durağan(durgun) hız mafsalı bulunur. Şundan dolayı ön tekerlekler direksiyon ve süspansiyon hareketi yapmaktadır.
Şasi Nedir?
- Motorlu araçların gövdeleri iki temel kısımdan oluşur: Şasi ve karoseri. Günümüzde otomobiller şasisiz, dayanıklı taşıyıcı beden olarak üretilmektedir.
- Şasi, aracın tabanındaki sağlam metal konstrüksiyondur. Aracın tüm yapısı şasiye bağlıdır ve şasi tüm vasıta donanımını üstünde taşır.
Karoseri Nedir?
- Karoseri, aracın dış yapısını, şeklini, dizaynını ve bütünlüğünü oluşturan sac yapıdır. Kaporta denilen yapıya karoseri denir. Aracın direkleri ve profiller, karoseriye daildir. Otomobillerde şasi ve karoseri “hücre tipi” tek bir yapıda yapım edilmektedir.
Vasıta Kaporta Parçaları Nedir?
- Vasıta tavanı, vasıta tavanı, kapılar, bagaj kapağı, motor kaputu, ön çamurluklar, arka çamurluklar, arka omuz, ön tampon, ön ızgara, arka tampon, Kanat (spoiler), ön camlar, arka camlar, yan camlar, yan aynalar.
Vasıta İç Donanımları Nedir?
- Direksiyon, gösterge paneli, göstergeler, ön açık oturum (ön göğüs), ön konsol, torpido gözü, vites kolu, orta konsol, kolçak (kol desteği), dikiz ayna, sürücü ve yolcu koltukları, müzik sistemi, klima sistemi, yol bilgisayarı ve navigasyon sistemi.
Yürür Aksam Nedir?
- Süspansiyon(yay ve amortisör), fren, direksiyon, aks milleri, rot kolları, salıncaklar, rot kolları, rot başları ve rotillerin tümüne yürür aksam denir
Direksiyon Sisteminin Görevi Nedir?
- Direksiyon, aracın sürücü tarafınca istenilen yöne gitmesini (yönlendirilmesini) elde eden sistemdir. Sürücü tarafınca direksiyon simidiyle oluşturulan döndürme kuvveti, direksiyon dişli kutusu tarafınca kuvvet arttırılarak ve doğrusal harekete dönüştürülerek, direksiyon rot kolları üstünden tekerleklere iletilir. Hidrolik ve elektrik yardımlı direksiyon sistemleri en yaygın kullanılan çeşitleridir.
Süspansiyon Sisteminin Görevi
- Yoldan gelen darbe ve titreşimlerin, sürücü ve vasıta gövdesine geçmesini engellemiş olan, darbe ve titreşimleri sönümleyen, aracın ağırlığını üstünde taşıyan, aracın yol tutuşunu, lastikleri yola devamlı temasını ve sürüş güvenliği elde eden sistem süspansiyon sistemidir. Aracın konfor ve güvenlik gereksinimi süspansiyon sistemiyle karşılanır. Yaylar darbe ve titreşimleri üstüne alırken, amortisörler gösterim salınımını sönümler.
Fren Sisteminin Görevi
- Fren sistemi, motorlu araçların hızı azaltmak, durdurmak, duran aracı sabitlemek için kullanılır. En yaygın kullanılan fren sistemi hidrolik fren sistemidir. Kampanalı ve diskli fren mekanizmaları, hidrolik tazyik, hidrolik piston, fren balatasıyla, tekerleği yavaşlatır ve durdurur. Fren sistemi, balataları diske sürterek, hareket enerjisini ısı enerjisine çevirir. Ayrınca pnömatik (havalı) fren sistemleri, ağır yük taşıyan ticari araçlarda kullanılmaktadır.
OTO ELEKTRİK ve ELEKTROMEKANİK SİSTEMİ
- Motorlu araçlarda çalışan tüm elektrikli donanımların ve elektronik donanımların çalışmasını düzenleyen sistemlerdir. Temel olarak iki ana mevzuya ayrılabilir:
- Oto Elektrik Sistemi
- Otomotiv Elektromekanik Sistemler